Czerstwy (to) nie je(st) čerstvý!
Mówi się, że jeśli mówisz jednym językiem słowiańskim, całkiem dobrze zrozumiesz inny. A jeśli znasz dwa, to jest to jak granie w klocki.
Hovorí sa, že ak ovládaš jeden slovanský jazyk, tak celkom dobre rozumieš aj inému. A ak ovládaš dva, tak už je to hračka.
Kiedy się poznaliśmy, Filip mówił dwoma językami słowiańskimi, a Julka trzema. Niemniej jednak początkowo mówiliśmy po angielsku. Nie pasowało nam to.
Keď sme sa my dvaja zoznámili, Filip ovládal dva slovanské jazyky a Julka tri. Napriek tomu sme sa spočiatku rozprávali po anglicky. Škrelo nás to.
Przecież jesteśmy Słowianami, mówmy własnymi językami, na pewno się zrozumiemy, a czego nie zrozumiemy, wyjaśnimy. Mamy tak wiele wspólnych słów…
Veď sme Slovania, rozprávajme sa svojimi jazykmi, určite si budeme rozumieť a čo nie, to si vysvetlíme. Veď máme toľko spoločných slov…
Hahaha, ale okazało się, że te słowa często mają zupełnie inne znaczenie. To przyniosło nam zabawę i wiele nieporozumień. Ups…
Hahaha, lenže ukázalo sa, že tieto slová majú často úplne odlišný význam. To nám prinieslo zábavu i množstvo nedorozumení. Ups…
Różnice są również znaczące między słowackim a czeskim. Gdyby nikt nie wyjaśnił słowackim dzieciom czeskich słów, nie zrozumielibyśmy Czechów. Na pewno w przyszłości zajmiemy się tematem słowacki vs czeski.
Rozdiely sú výrazné aj medzi slovenčinou a češtinou. Bez toho že by slovenským deťom niekto české slová vysvetlil, nerozumeli by sme Čechom. Téme slovenčina vs čeština sa určite povenujeme v budúcnosti.
Spójrzmy teraz na pierwszych 10 fałszywych przyjaciół (z angielskiego false friends – te same, podobne słowa o różnym znaczeniu w różnych językach) po polsku i po słowacku.
Teraz sa pozrime na prvých 10 falošných priateľov (z angličtiny false friends – rovnaké, podobné slová s iným významom v rôznych jazykoch) v poľštine a slovenčine.
Miłej zabawy!
Príjemnú zábavu!
CHYBA ≠ CHYBA
CHYBA = ASI
Po słowacku słowo chyba oznacza błąd.
V poľštine slovo chyba znamená asi.
To słowo wywołało wiele śmiechu na początku naszego związku. Zdania często nie miały dla nas żadnego sensu.
Toto slovíčko nám dvom prinieslo na začiatku nášho vzťahu veľa smiechu. Vety nám často navzájom nedávali vôbec zmysel.
Słowo „chyba” jest tak często używane w mowie codziennej, że zastanawiałam się, jakie to błędy Filip wciąż wspomina?
Slovíčko „asi” sa tak často používa v dennej reči, že som sa divila, aké chyby to Filip stále spomína?
Należy jednak pamiętać, że słowackie słowo „chyba” używane jest również w znaczeniu „mniej więcej”.
Pozor však na to, že poľské slovo chyba sa nepoužíva v zmysle „približne”.
W języku słowackim „asi” (chyba) ma również takie znaczenie. Dlatego podajemy również przykłady takich zdań.
V slovenčine má asi aj tento význam. Preto uvádzame príklady aj takýchto viet.
Przykłady zdań
Príklady viet
Chyba się zakochałem.
Asi som sa zamiloval.
Zebrali chyba z 5 kilogramów jabłek.
Nazbierali asi 5 kíl jabĺk.
Chyba zabłądziliśmy.
Asi sme zablúdili.
Nie chyba ale na pewno!
Nie asi, ale určite!
Chyba nie.
Asi nie.
Ale!
Ale!
Kiedy mogą być wyniki?
Kedy asi budú výsledky?
Ile to szkolenie mniej więcej będzie trwać?
Koľko asi bude to školenie trvať?
BŁĄD = CHYBA
W języku słowackim błąd to jest chyba (czytane jako chiba).
V poľštine sa chyba povie błąd („buond”).
Na początku Julce brzmiało to jak blond. 😀
Mne to znelo spočiatku ako blond. 😀
Przykłady zdań
Príklady viet
To nie jest mój błąd.
To nie je moja chyba.
Błędem było zapytać go o drogę.
Bola chyba pýtať sa ho na cestu.
Zrobił błąd, gdy zapłacił mu z góry.
Urobil chybu, keď mu vopred zaplatil
Tyle błędów w tak krótkim dyktandzie!
Toľko chýb v tak krátkom diktáte!
Zrobisz błąd, jeśli dasz mu jeszcze szansę.
Urobíš chybu, ak mu dáš ešte šancu.
KANTOR ≠ KANTOR
KANTOR = ZMENÁREŇ
Dwa lata temu postanowiliśmy spędzić Boże Narodzenie w Krakowie.
Pred dvomi rokmi sme sa rozhodli stráviť Vianoce v Krakove.
Napisaliśmy też o tym artykuł: „Boże Narodzenie w Krakowie”.
Napísali sme o tom aj článok: „Vianoce v Krakove”.
Chcieliśmy przed wyjazdem wymienić trochę gotówki w banku na złotówki (na jarmarkach bożonarodzeniowych można płacić tylko gotówką), ale nie mieli ich na stanie.
Chceli sme vymeniť nejakú hotovosť v banke na zloté ešte pred vycestovaním (na Vianočných trhoch sa dá platiť len v hotovosti) ale nemali žiadne na sklade.
Wtedy Filip powiedział, że zatrzymamy się w kantorze w Polsce. 😀 A ja, że „co? Jakiego nauczyciela? Jak nam pomoże?”
Vtedy Filip zahlásil, že sa zastavíme u kantora v Poľsku. 😀 Reku, čo? Akého učiteľa? Ako nám on pomôže?
„Kantor” w słowackim języku potocznym oznacza nauczyciela, miejsce, gdzie można wymienić pieniądze nazwya się „zmenáreň”.
Tak sa však nažýva zmenáreň v poľštine a potom som to aj uvidela na vlastné oči v Krakove.
Przykłady zdań
Príklady viet
Kantor jest zamknięty.
Zmenáreň je zatvorená.
Najpierw musimy pójść do kantoru.
Najprv musíme zájsť do zmenárne.
W kantorze wymieniliśmy euro na złotówki.
V zmenárni sme zamenili eurá na poľské zloté.
1. NAUCZYCIEL (pot.) = KANTOR
Dziś w języku słowackim spotykamy słowo „kantor” w znaczeniu nauczyciel dość rzadko.
Dnes sa v slovenčine so slovom kantor vo význame učiteľ stretávame už pomenej.
Jest to przestarzały wyraz, który jest obecnie używany raczej jako pośmiewczy lub jako część slangu studenckiego.
Je to zastaralý výraz, ktorý sa v súčasnosti použije skôr ako posmešný resp. študentský slang.
Dlatego może się obecnie pojawiać głównie w słowniku rozzłoszczonego lub rozbawionego licealisty lub w wyrazie szacunku w starych książkach czy filmach.
Preto sa aktuálne môže vyskytnúť hlavne v slovníku nahnevaného či pobaveného študenta strednej školy alebo v úctivom význame v starých knihách či filmoch.
Przykłady zdań
Príklady viet
Mamy okropnego nauczyciela, tylko krzyczy ale niczego nas nie nauczy.
Máme hrozného kantora, len kričí ale nič nás nenaučí.
Jaki nauczyciel, taki uczeń.
Aký kantor, taký žiak.
2. ORGANISTA = KANTOR
Przyznaję, że nie miałam pojęcia, że słowo kantor ma jeszcze kolejne znaczenie.
Priznám sa, že som netušila, že slovo kantor má ešte iný význam.
Stali odwiedzający kościóła są z nim bardziej zaznajomieni.
Ten skôr poznajú pravidelný návštevníci kostola.
Kantor to również przestarzale kościelny organista i śpiewak.
Kantor je zastaralo aj kostolný organista a spevák.
Przykłady zdań
Príklady viet
Ochrypły organista miał trudności ze śpiewem.
Zachrípnutý kantor mal ťažkosti so spevom.
CZERSTWY ≠ ČERSTVÝ
CZERSTWY = STARÝ, OKORELÝ (O PEČIVE)
Pamiętam, jak Filip relacjonował mi billboard reklamowy, który widział w Czechach, na świetnego burgera z czerstwym mięsem i czerstwą bułką.
Pamätám si, ako mi Filip referoval o reklamnom bilboarde, ktorý videl v Čechách na skvelý burger s čerstvým mäsom a čerstvou žemľou.
Wił się ze śmiechu, aż łapał się za brzuch. 😀
Šúľal sa od smiechu, až sa za brucho chytal. 😀
Słowak sobie pomyśli „co w tym takiego śmiesznego? Tak powinno być, prawda?”
Čo je na tom smiešne? Však tak to má byť, či nie?
Okazało się, że po polsku słowo czerstwy oznacza przeciwieństwo, stary, suchy, twardy i jest używane tylko w połączeniu z pieczywem. 😀
Ukázalo sa, že v poľštine slovo čerstvý znamená opak, starý, okorelý, tvrdý a používa sa len v súvislosti s pečivom. 😀
Polak na Słowacji w sklepie spożywczym, gdzie wszystko jest „čerstvé”, ma zapewnioną kupę zabawy.
Poliak na Slovensku v potravinách, kde je všetko čerstvé, má o zábavu postarané.
Przykłady zdań
Príklady viet
Nie wyrzucaj czerstwego chleba.
Nevyhadzuj starý okorelý chlieb.
Jak wykorzystać czerstwy chleb?
Ako využiť starý tvrdý chlieb?
ŚWIEŻY = ČERSTVÝ
Ok, to było też dla mnie zabawne.
Ok, tak toto zase bola sranda pre mňa.
W języku słowackim człowiek czy powietrze są zwyczajnie świeże, ale żeby świeże było też jedzenie? Po słowacku bowiem svieži uzywane jest raczej jako „odświeżający” lub „odświeżony”.
Človek alebo vzduch sú bežne svieže v slovenčine, ale aby boli svieže aj potraviny?
Czyli co, dobrze się wyspali? hahaha
Akože čo, dobre sa vyspali? Hahaha
No cóż, Google mówi, że nawet na Słowacji używa się tego czasem głównie w połączeniu svieži šalát (świeża sałatka) albo svieža zelenina (świeże warzywa).
No, google vraví, že aj u nás sa to občas používa hlavne v spojitosti svieži šalát alebo svieža zelenina.
Ale to znacznie rzadziej niż słowo čerstvý.
Ale je to výrazne menej ako slovo čerstvý.
Przykłady zdań
Príklady viet
To jest świeża sałata z naszego ogródka.
To je čerstvý šalát z našej záhradky.
Kocham świeży chleb z masłem i pomidorem.
Milujem čerstvý chlieb s maslom a paradajkou.
Świeże ryby nie śmierdzą.
Čerstvé ryby nesmrdia.
JAGODA ≠ JAHODA
JAGODA = BOBUĽA, ČUČORIEDKA
Kiedy mama Filipa przysłała mi zdjęcie „truskawkowego” ciasta z jagodami, to już to sobie zapamiętałam.
Keď mi Filipova mama poslala fotku „jagodového” koláča, v ktorom boli čučoriedky, tak som si to už pamätala.
Jednak po raz pierwszy Filip zwrócił moją uwagę na to słowo, gdy rozmawialiśmy o truskawkach w ogrodzie mojego taty.
Prvýkrát ma však Filip upozornil na toto slovo, keď sme sa rozprávali o jahodách v záhradke môjho ocina.
Filip mówi, że to nie „jagody”, ale truskawki. 🙂
Filip na to vraví, to nie sú „jagody” ale truskawki. 🙂
Ale zajęło mi to trochę czasu, zanim sobie to zapamiętałam. Przeżyłam więc kilka rozczarowań, gdy Filip przyniósł ze sklepu coś z „jagodami” i się ucieszyłam, a to były naprawdę jagody. 🙁 Chlip
Chvíľu mi však trvalo, než som si to zapamätala. A tak som zažila pár sklamaní, keď Filip priniesol z obchodu niečo s „jagodami” a ja som sa potešila a to boli čučoriedky. 🙁 Fňuk
Przykłady zdań
Príklady viet
Moja teściowa robi świetny jagodowy placek.
Moja svokra robí skvelý čučoriedkový koláč.
Słowacki aktor i pisarz Július Satinský nazywał młode kobiety jagodami, a stare mądre kobiety późnymi jabłuszkami.
Slovenský herec a spisovateľ Július Satinský nazýval mladé ženy čučoriedkami a staré múdre ženy neskorými jabĺčkami.
Jagoda ma wiele witaminy C.
Čučoriedka má veľa vitamínu C.
TRUSKAWKA = JAHODA
Uprawiamy truskawki na balkonie. Nawet teraz, w październiku, owocują obficie i są słodkie.
Pestujeme jahody na balkóne. Ešte aj teraz v októbri bohato plodia a s sú sladučké.
Truskawki to ulubiony owoc Filipa.
Jahody sú Filipovým najobľúbenejším ovocím.
Uwaga na wymowę. „H” po słowacku jest bezdźwięczne.
Pozor na výslovnosť. To nie je „truskauka” ale ostro „truskafka”. 😉
Przykłady zdań
Príklady viet
Filip kocha truskawki.
Filip miluje jahody.
Julka hoduje truskawki na balkonie.
Julka pestuje jahody na balkóne.
Babcia Julki podawała domowe pączki z pianą truskawkową.
Julkina babička podávala domáce šišky s jahodovou penou.
GAD ≠ HAD
GAD = PLAZ
Pewnego dnia mówię Filipowi, że „hadica” (wąż ogrodowy) to pewnie będzie gadzica. W końcu „hlavica” to głowica (prysznicowa).
Raz tak vravím Filipovi, že hadica to bude asi gadica. Veď hlavica (sprchová) je głowica.
A on na to, że „co to jest hadica?” Jak to co? Czyż gad to nie had?
Že čo je to hadica? Akože čo? Veď gad nie je had?
Cóż, nie jest. 😀 Po słowacku had to jest wąż.
No, nie je. 😀 Gad je plaz po slovensky.
A hadica sa volá wąż ogrodowy, doslovne had záhradný! Nežartujem! Však si to hoďte do „gúglu”. 😀
Przykłady zdań
Príklady viet
Współcześnie znanych jest ponad 6 000 gatunków gadów.
V súčasnosti je známych vyše 6 000 druhov plazov.
Gady odznaczają się zmienną temperaturą ciała.
Plazy sa vyznačujú nestálou teplotou tela.
Też dinozaur jest gadem.
Aj dinosaurus je plaz.
WĄŻ = HAD
Kiedy dowiedzieliśmy się, że had i gad nie oznaczają tego samego, Filip postanowił znaleźć pochodzenie tych słów.
Keď sme zistili, že had a gad neznamená to isté, pustil sa Filip do pátrania po pôvode slov.
Dowiedział się więc ciekawej rzeczy o słowie wąż i užovka. Informacje możecie znaleźć w przykładowych zdaniach.
Tak zistil zaujímavú vec o slove wąż a slove užovka. Infošku nájdete v príkladoch viet.
Pozor na množné číslo slova wąż, slabika wą sa mení na wę, teda wąż na węże.
Przykłady zdań
Príklady viet
W naszych lasach żyją też jadowite węże.
V našich lesoch žijú aj jedovaté hady.
Słowa wąż i užovka (zaskroniec) pochodzą z prasłowiańskiego słowa ǫžь (wąż).
Slovo wąż (had) a užovka pochádzajú z praslovanského slova ǫžь (had).
PŁAZ ≠ PLAZ
PŁAZ = OBOJŽIVEĽNÍK
Tak, od węża ogrodowego przez hada i gada dotarliśmy do płazów. 😀
Áno, od hadice (v poľštine „had záhradný”) cez hada a gada sme sa dostali až k plazom. 😀
Nasza dwójka, jako miłośnicy języków słowiańskich, spędziliśmy tak ciekawy wieczór.
My dvaja, ako milovníci slovanských jazykov, sme tak mali o zaujímavý večer postarané.
A Filip, który jest pasjonatem pochodzenia słowiańskich słów, spędził wieczór na badaniu etymologii. Gdzie to się tak nasze mowy poplątały.
A Filip, ktorý sa vášnivo zaujíma o pôvod slovanských slov, tak strávil večer skúmaním etymológie. Kde sa to tak naše reči domotali.
Gad, had, płaz, plaz, wąż, užovka, …
Gad, had, płaz, plaz, wąż („wonž”), užovka, …
Przykłady zdań
Príklady viet
Płazy to półwodne, zimnokrwiste kręgowce.
Obojživelníky sú polovodné, studenokrvné stavovce.
Jakie gatunki płazów żyją na Słowacji i w Polsce?
Aké druhy obojživelníkov žijú na Slovensku a v Poľsku?
Żaba jest płazem.
Žaba je obojživelník.
GAD = PLAZ
Wyjaśniliśmy powyżej. Cóż, zobaczymy, kiedy się nam to przestanie nazwajem mylić…
Vysvetlili sme vyššie. Nuž uvidíme, kedy sa nám to navzájom prestane mýliť…
Spójrzmy więc na więcej przykładów. Może to nam pomoże. 😀
Tak si dajme, ešte nejaké iné príklady. Možno nám to pomôže. 😀
Przykłady zdań
Príklady viet
Pierwsze gady powstały pod koniec karbonu (paleozoik).
Prvé plazy vznikli koncom karbónu (prvohory).
Wszystkie gady oddychają wyłącznie przez płuca, a żaden gatunek nie oddycha przez skórę lub skrzela.
Všetky plazy dýchajú výhradne pľúcami a žiadny druh nedýcha pokožkou ani žiabrami.
Gady dzielą się na cztery główne grupy: jaszczurki, żółwie, krokodyle i łuskowce.
Plazy delíme na štyri hlavné skupiny: jaštery, korytnačky, krokodíly a šupináče.
TRUP ≠ TRUP
TRUP = MŔTVOLA
Na Youtube Julka już od dłuższego czasu ogląda tzw. kanały true crime.
Na Youtube už dlhodobo Julka sleduje tzv. true crime rozprávačov.
Chodzi o YouTuberów, którzy opowiadają o rozwiązanych i nierozwiązanych zbrodniach, szerząc w ten sposób informacje i pomagając złapać sprawcę.
Ide o YouTuberov, ktorí rozprávajú o vyriešených i nevyriešených zločinoch, čím šíria osvetu a pomáhajú dolapiť páchateľa.
Julka przez lata oglądała kanały w języku angielskim, aż trafiła na polski. A tam stale trup tu, trup tam…
Roky Julka sledovala kanály v angličtine až natrafila na poľský. A tam stále trup sem trup tam…
I myślała: „Jaki tułów? O co chodzi? Dlaczego zawsze tylko tułów, a nie całe ciało? Tylko tors na sekcję zwłok?”
„Aký trup? O čo ide? Prečo len trup vždy a nie celé telo? Len trup na pitvu?”
Zapytałam Filipa i okazało się, że polski trup to nie jest to samo, co słowacki. Trup po słowacku to „mŕtvola”. I nagle te opowieści nabrały sensu.
Opýtala som sa Filipa a zistila, že trup nie je to čo po slovensky. Trup v poľštine je mŕtvola. A zrazu tie príbehy začali dávať zmysel.
Przykłady zdań
Príklady viet
Trup został przekazany na sekcję zwłok.
Mŕtvola bola odovzdaná na súdnu pitvu.
Trup okropnie śmierdział.
Mŕtvola hrozne zapáchala.
Trupy faraonów były mumifikowane.
Mŕtvoly faraónov boli mumifikované.
TUŁÓW, KADŁUB = TRUP
Trup po słowacku oznacza co innego, to już wiemy. 🙂
Trup sa v poľštine povie inak, to už vieme. 🙂
Na tułów i kadłub używa się jednego słowa, bez względu na to, czy mówimy o tułowiu człowieka (trup človeka) czy o kadłubie maszyny (trup mašiny).
Pre trup sa používajú dve slová, podľa toho či hovoríme o trupe človeka (tułów) alebo mašiny (kadłub).
Przykłady zdań
Príklady viet
Ćwiczenia tułowia poprawiają prawidłową postawę.
Cviky na trup zlepšujú správne držanie tela.
Na kadłubie samolotu znajduje się logo spółki lotniczej.
Na trupe lietadla je logo leteckej spoločnosti.
Kadłub statku został zaprojektowany tak, aby wytrzymać burzowe fale.
Trup lode navrhli tak, aby odolával búrlivým vlnám.
SKORO ≠ SKORO
SKORO = KEĎŽE
„Skoro idę do sklepu…”
„Skoro idem do obchodu…”
Za każdym razem, gdy Filip to powiedział i było już po południu, nie rozumiałam, o co mu chodzi.
Vždy keď to Filip zahlásil a bolo už poobede, nechápala som, čo tým myslí.
Jak to „skoro”? Przecież już nie jest rano. Czy to ironia?
Ako že skoro? Však už nie je ráno. Je ironický?
Do tego słówka i do słówka „prawie” (po słowacku prave oznacza właśnie) przyzwyczajałam się, zgaduję, nawet kilka lat, zanim mi się to zautomatyzowało. 🙁
Na toto slovíčko a slovičko „prawie” (takmer) som si privykala, hádam aj pár rokov, než sa mi zautomatizovalo. 🙁
Przykłady zdań
Príklady viet
Usiadła na ławeczce i bawiła się telefonem, skoro szkoła była jeszcze zamknięta.
Keďže škola bola ešte zatvorená, sadla si na lavičku a hrala sa s mobilom.
Pójdę sam, skoro ty nie chcesz.
Pôjdem sám, keďže ty nechceš.
Skoro idzie już do sklepu, niech kupi jajka i mleko.
Keďže ide do obchodu, nech kúpi vajcia a mlieko.
WKRÓTCE; WCZEŚNIE; PRAWIE; NIEMAL = SKORO
Z drugiej strony Filipowi też nie było łatwo.
Na druhej strane Filip to tiež nemal ľahké.
Dość długo zajęło mu nauczenie się, że jedno słowo może mieć aż cztery znaczenia.
Naučiť sa, že jedno slovo môže mať až štyri významy, mu trvalo vcelku dlho.
Do dziś jednak twierdzi, że gdy słyszy słowo „najneskôr” (najpóźniej), wyłącza mu się na chwilę myślenie. 😀
Dodnes však tvrdí, že keď počuje slovo „najneskôr”, tak sa mu na moment vypína myseľ. 😀
A czy znacie tę odpowiedź?
– Príde skôr či neskôr.
– Skôr neskôr.
To zrozumie chyba tylko Słowak. 😀
A poznáte tú odpoveď?
– Príde skôr či neskôr.
– Skôr neskôr.
To asi iba Slovak pochopí. 😀
Przykłady zdań
Príklady viet
Prawie na niego wpadłem.
Skoro som do neho narazil.
Chodźmy już spać, jutro wcześnie wstajemy.
Poďme už spať, zajtra skoro vstávame.
Szybkiego powrotu do zdrowia!
Skoré uzdravenie!
DOWÓD ≠ DÔVOD
1. DOWÓD = DÔKAZ
To są tak podobnie brzmiące słowa, że jeśli dodacie do nich jeszcze powód i pôvod, to znowu trafimy tam, gdzie byliśmy z hadem, gadem, płazem i plazem.
Toto sú tak podobne znejúce slová, že keď k ním pridáte ešte powód a pôvod, tak sme opäť tam, kde sme boli s hadom, gadom, płazom a plazom.
???
V Alenkinej ríši divov… 😀
Przykłady zdań
Príklady viet
Dowód wsadził sprawcę za kratki.
Dôkaz poslal páchateľa za mreže.
Archeolodzy odkryli dowód, że prastara cywilizacja używała pisma.
Archeológovia odhalili dôkaz, že prastará civilizácia používala písmo.
Twierdzi, że ma dowód na istnienie UFO.
Tvdí, že má dôkaz o existencii UFO.
2. DOWÓD = PREUKAZ
To znaczenie dla Polaków na szczęście jest proste, a nawet jeszcze prostsze, niż się wydaje.
Tento význam vyzerá taký jednoduchý a jasný. Ale netreba sa tešiť predčasne.
Preukaz, w znaczeniu dokument osobisty, ma szerokie zastosowanie i można go użyć na dowód osobisty, prawo jazdy, kartę zdrowotną… Zobaczcie przyklady. 😀
V tomto význame sa využíva len v pár prípadoch, inak majú osobné doklady ako občiansky, vodičský, zdravotný… svoje špecifické názvy. Viz príklady. 😀
Przykłady zdań
Príklady viet
Poproszę pana/pani dowód osobisty.
Váš občiansky preukaz, prosím.
Policjant poprosił o dowód rejestracyjny pojazdu.
Policajt si vyžiadal osvedčenie o evidencii vozidla.
Ale!
Ale!
Masz już prawko (prawo jazdy)?
Máš už vodičák (vodičský preukaz)?
Nie zapomnij wziąć karty zdrowotnej.
Nezabudni si zobrať preukaz poistenca.
POWÓD = DÔVOD
???
To je skoro, ako keby pôvod a dôvod bolo to isté.
Od początku miałam sporo problemów z tymi słówkami. Są jednak tak często używane, że już mi się zautomatyzowały.
S týmito slovíčkami som sa vytrápila zo začiatku. No sú tak často používané, že sa mi už zautomatizovali.
Przykłady zdań
Príklady viet
Jako powód rozwodu podali różnice nie do pokonania.
Ako dôvod na rozvod uviedli neprekonateľné rozdiely.
To nie jest powód do śmiechu!
To nie je dôvod na smiech!
W tym artykule pisze się o powodach życia w stolicy.
V tomto článku sa píše o dôvodoch žitia v hlavnom meste.
POWÓD ≠ PÔVOD
POWÓD = DÔVOD
Nie, ani pochodzenie, ani pôvod nie oznaczają tego samego. Pôvod oznacza pochodzenie.
Nie, ani powód a pôvod neznamenajú to isté. Powód („powud”) znamená dôvod.
Polacy, wam też już gotuje się mózg?
Slováci, aj vám sa už parí z uší?
Lub jak się mówi u nas na Słowacji: „Nie myl pojęć z wrażeniami”. 😀
Alebo ako sa u nás na Slovensku vraví: „Nemýľ si pojmy s dojmami”. 😀
Przykłady zdań
Príklady viet
Podał poważny powód na przerwanie studiów.
Uviedol vážny dôvod na prerušenie štúdia.
Jaki jest powód na taki krok?
Aký je dôvod na takýto krok?
Powodem cesarskiego cięcia może być też nieprzezwyciężony strach z naturalnego porodu, fachowo zwany tokofobią.
Dôvodom cisárskeho rezu môže byť aj neprekonateľný strach z prirodzeného pôrodu, odborne nazývaný tokofóbia.
POCHODZENIE = PÔVOD
Będzie to trochę łatwiejsze do zapamiętania.
Toto bude už trochu jednoduchšie na zapamätanie.
Na Słowacji też używa się słowa pôvod, aby powiedzieć, skąd ktoś pochodzi. Z pewnością szybko to słowo zapamiętamy.
Aj na Slovensku pri pôvode hovoríme, odkiaľ niekto pochádza. „Pochodzenie” vo význame pôvodu si určite rýchlo zapamätáme.
Przykłady zdań
Príklady viet
Po mamie mam słowackie, a po tacie polskie pochodzenie.
Po mame mám slovenský a po otcovi poľský pôvod.
Pochodzenie człowieka jest przedmiotem wielu dyskusji.
Pôvod človeka je veľmi diskutovanou témou.
BONUS
DOBRA ROBOTA! ≠ DOBRÁ ROBOTA
DOBRA ROBOTA! (pochwała) = DOBRÁ PRÁCA! (pochvala)
DOBRA ROBOTA / DOBRA PRACA = DOBRÁ ROBOTA, DOBRÁ PRÁCA
Chociaż język słowacki i polski zawierają obydwa wyrażenia dobra praca i dobra robota, używamy ich inaczej.
Aj keď slovenčina i poľština obsahujú výrazy dobrá práca i dobrá robota, používame ich odlišne.
Kiedy chwalimy kogoś po słowacku za jakiś wyczyn, mówimy: „Dobrá práca!”
Keď niekoho chválime po slovensky za dobrý výkon, povieme: „Dobrá práca!”
Gdy Polacy chwalą za wyczyn, mówią: „Dobra robota!”
Keď Poliaci chvália za výkon, povedia: „Dobra robota!”
Kiedy po słowacku i po polsku mówimy o dobrym zatrudnieniu, używamy obu wyrażeń.
Keď po slovensky i po poľsky hovoríme o dobrom zamestnaní, používame oba výrazy.
WISIENKA NA TORCIE = ČEREŠNIČKA NA TORTE
Nie, nie chodzi o ten sam owoc, ale frazę z takim samym znaczeniem. Akurat, że Słowacy chyba wolą czeresienkę lub raczej čerešničkę („czereszniczka”) na torcie. 😀
Nie, neide o to isté ovocie, ale frázu s rovnakým významom. Akurát Poliaci zdá sa radšej višničku resp. wisienku („višienka”) na torte. 😀