Jeśli istnieje danie, które pachnie polskimi ulicami, to jest to właśnie zapiekanka. Ten chrupiący zapiekany przysmak z grzybami, serem i cebulką, przyozdobiony keczupem, jest jednym z najsłynniejszych skarbów polskiego streetfoodu.

Ak existuje jedlo, ktoré vonia po poľských uliciach, tak je to práve zapiekanka. Táto chrumkavá zapečená dobrota s hubami, syrom a cibuľkou, ozdobená kečupom je jedným z najznámejších streetfoodových pokladov Poľska.

I wiesz co? Jest niewiarygodnie łatwa w przygotowaniu – a dodatkowo można ją dostosować do własnych upodobań!

A vieš čo? Je neuveriteľne jednoduchá na prípravu – a navyše si ju môžeš upraviť podľa vlastnej chuti!

Składniki (wersja podstawowa)

Ingrediencie (základná verzia)

🥖 Bagietka lub długie pieczywo
🍄 Pieczarki
🧀 Starty ser (np. ementaler, gouda, mozzarella)
🧅 Cebula
🧂 Sól, pieprz
🧈 Masło lub olej do smażenia
🍅 Keczup do dekoracji

🥖 Bageta alebo dlhé pečivo
🍄 Šampiňóny
🧀 Strúhaný syr (napr. ementál, gouda, mozzarella)
🧅 Cibuľa
🧂 Soľ, korenie
🧈 Maslo alebo olej na restovanie
🍅 Kečup na ozdobenie

Przygotowanie

Postup

1. Pokrój grzyby i cebulę na małe kawałki.

1. Nakrájaj šampiňóny a cibuľu na malé kúsky.

2. Podsmaż je na maśle lub oleju, posól, popieprz i odstaw na chwilę do ostygnięcia.

2. Orestuj ich na masle alebo oleji, osoľ, okoreň a nechaj chvíľku vychladnúť.

3. Przekrój bagietkę wzdłuż i połóż na blasze do pieczenia (bagietkę możesz delikatnie skropić wodą, jeśli jest trochę starsza – po upieczeniu będzie bardziej chrupiąca).

3. Bagetu pozdĺžne rozrež a daj na plech (môžeš ju jemne pokvapkať vodou, ak je trochu staršia – bude po upečení chrumkavejšia).

4. Wyłóż warstwę pieczarek, posyp serem (porządnie, mniam) i wstaw do piekarnika nagrzanego do 200°C na około 10-15 minut, aż ser się ładnie roztopi.

4. Navrstvi hubovú zmes, posyp syrom (poriadne, mňam) a daj zapiecť do rúry na 200 °C asi na 10–15 minút, kým sa syr krásne neroztopí.

5. Ozdób keczupem (lub innym sosem – patrz poniżej!) i podawaj jeszcze ciepłe. ♨️🥖😌

5. Ozdob kečupom (alebo aj inou omáčkou – viď nižšie!) a podávaj ešte teplé. ♨️🥖😌

Warianty, które są warte grzechu 😋

Varianty, ktoré stoja za hriech 😋

Klasyka jest świetna, ale zapiekanka przybiera wiele form. Oto kilka lubianych wersji:

Klasika je super, ale zapiekanka má veľa podôb. Tu je niekoľko obľúbených verzií:

🔥😈 Diabelska
– z pikantnym sosem, boczkiem i ogórkami kiszonymi
Jeśli boczek pokrojony w kostkę/paski zostanie wcześniej podsmażony (na patelni bez oleju), będzie bardziej chrupiący i smaczniejszy.

🔥😈 Čertovská
– s pikantnou omáčkou, slaninou a nakladanými uhorkami
Ak sa slaninka nakrájaná na kocky/pásiky predtým opraží (na panvici bez oleja), bude chrumkavejšia a chutnejšia.

🫒🧀 Grecka
– z czarnymi oliwkami, pomidorami i serem feta

🫒🧀 Grécka
– s čiernymi olivami, paradajkami a syrom feta

🍍🔥 Hawajska
– z ananasem, szynką i sosem BBQ

🍍🔥 Havajská
– s ananásom, šunkou a BBQ omáčkou

🧅🧀🍒 Polski specjał
– z cebulą, oscypkiem i sosem żurawinowym

🧅🧀🍒 Poľská špeciálka
– s cibuľou, oštiepkom a brusnicovou omáčkou

🫑🥒🧄 Warzywna (wegańska)
– z grillowaną papryką, grillowaną cukinią i sosem czosnkowym lub ziołowym

🫑🥒🧄 Zeleninová (vegan)
– s grilovanou paprikou, grilovanou cuketou a cesnakovým alebo bylinkovým dresingom

Chrupiące inspiracje spod Tatr

Chrumkavé inšpirácie spod Tatier

Zapiekanka na słowacką nutę – bryndza, kiełbaska czy zapach domowego chleba. To nie konkurencja, ale szczere pozdrowienie zza granicy – z pieca prosto do serca.

Zapiekanka na slovenskú nôtu – bryndza, klobáska či vôňa domáceho chlebíka. Nie je to konkurencia, ale poctivý pozdrav cez hranice – z rúry rovno do srdca.

Zamiast bagietki, kromka dobrego domowego chleba na zakwasie.

Namiesto bagety krajec dobrého domáceho kváskového chlebíka.

🐏🧅🥓 Bacowa zapiekanka (z bryndzą)
Bryndza wymieszana z kwaśną śmietaną (aby ładnie się rozpuściła), smażoną cebulą i smażonym boczkiem lub wędzonym tofu (wersja wegańska).

🐏🧅🥓 Bačova zapiekanka (bryndzová)
Bryndza zmiešaná s kyslou smotanou (aby sa pekne roztiekla), restovaná cibuľka a opečená slaninka alebo údené tofu (vegan verzia).

🪓👨‍🌾🌶️ Zapiekanka gazdy (z kiełbasą)
Wysokiej jakości słowacka kiełbasa – pokrojona w cienkie plasterki, pieczarki lub leśne grzyby (opcjonalnie), smażona cebula, starty ser –- wędzony oscypek lub parenica.
Do dekoracji po upieczeniu:
Keczup lub sos śmietanowo-czosnkowy.
Jeśli dodasz ostrzejszy rodzaj kiełbasy, będzie jak diabelska słowacka wersja 🔥

🪓👨‍🌾🌶️ Gazdova zapiekanka (klobásková)
Kvalitná slovenská klobáska – nakrájaná na tenké kolieska, šampiňóny alebo lesné huby (voliteľne), restovaná cibuľka, strúhaný syr – údený oštiepok alebo parenica.
Na dozdobenie po zapečení:
Kečup alebo smotanovo-cesnakový dressing.
Ak dáš pikantnejší druh klobásky, bude to ako čertovská slovenská verzia 🔥

🥒🧄🌿 Zapiekanka gazdziny (koperkowo-twarogowa)
Podsmażona cebula i boczek, twaróg – gładki (delikatny), świeży lub suszony koperek, odrobina śmietany w twarogu do zmiękczenia. Sól, pieprz, (opcjonalnie) szczypta gałki muszkatołowej.
Ser do posypania (opcjonalnie).

🥒🧄🌿 Gazdinkina zapiekanka (kôprovo-tvarohová)
Orestovaná cibuľka a slaninka, tvaroh – hladký (jemný), čerstvý alebo sušený kôpor, trochu kyslej smotany do tvarohu na zjemnenie. Soľ, čierne korenie, (voliteľne) štipka muškátového orieška.
Syr na posypanie (voliteľné).

💡 Wariacje:
Wegetariańska: twaróg + cebula + koperek
Gazdowska: twaróg + boczek + cebula + koperek
Letnia: twaróg + koperek + starta cukinia (starta, podsmażona)

💡 Variácie:
Vegetariánska: tvaroh + cibuľka + kôpor
Gazdovská: tvaroh + slaninka + cibuľka + kôpor
Letná: tvaroh + kôpor + strúhaná cuketa (nastrúhaná, orestovaná)

Wskazówki i porady 🧅

Tipy a triky 🧅

Ser 🧀
Gouda, Emmental, cheddar, ale także ser wędzony lub oscypek pasują świetnie.

Syr 🧀
Výborne sa hodí gouda, ementál, cheddar, ale aj údený syr alebo oštiepok.

Bagietka 🥖🥐🍞
Możesz użyć bagietki, bułek, a nawet kromek chleba (jak na Słowacji :D) – wyobraźnia nie zna granic!

Bageta 🥖🥐🍞
Pokojne použi bagetu, rožky alebo dokonca krajce chleba (ako na Slovensku :D) – fantázii sa medze nekladú!

Sosy 🧄🍅🧅🥫🥛🥣
Oprócz keczupu można również spróbować sosu czosnkowego, ziołowego lub majonezu.

Omáčky 🧄🍅🧅🥫🥛🥣
Okrem kečupu môžeš skúsiť aj cesnakovú, bylinkovú alebo majonézu.

Narodziny zapiekanki w Polsce
🕰️🥖🇵🇱

Zrod zapiekanky v Poľsku
🕰️🥖🇵🇱

Zapiekanka powstała w latach siedemdziesiątych XX wieku w czasach komunizmu w Polsce. Była tania, szybka i sycąca – idealna jako streetfood.

Zapiekanka vznikla v 70. rokoch počas komunistickej éry v Poľsku. Bola lacná, rýchla a sýta – ideálna ako streetfood.

Do dziś jest sprzedawana na dworcach, w parkach i budkach z fast foodami w całej Polsce. Jest nieodłączną częścią festiwali i wydarzeń publicznych. I choć czasy się zmieniają, zapiekanka wciąż smakuje tak dobrze, jak kiedyś.

Dodnes ju predávajú na staniciach, v parkoch a v stánkoch s rýchlym občerstvením po celom Poľsku. Je neodmysliteľnou súčasťou festivalov a verejných podujatí. A hoci sa mení doba, zapiekanka stále chutí rovnako dobre ako kedysi.

Nasze własne zapiekankowe doświadczenia

Naše vlastné zapiekankové skúsenosti

W naszym domu zapiekanka zajmuje zaszczytne miejsce. Tej prawdziwej polskiej spróbowałam podczas wizyty w przygranicznym miasteczku Niedzica – obrazek poniżej. Była wyśmienita, ale przyznaję, że nie dałam rady zjeść całej. Była naprawdę duża. „Musiałam” podzielić się z Filipem. 😄

U nás doma má zapiekanka čestné miesto. Tú pravú poľskú som ochutnala počas návštevy pohraničného mestečka Nedeca – viď obrázok nižšie. Bola výborná, ale priznám sa, celú som ju nezvládla. Bola fakt veľká. „Musela“ som sa podeliť s Filipom. 😄

Filip, jak prawdziwy Polak wychowany na zapiekance, uwielbia ją. Zwłaszcza tę klasyczną – z cebulą, pieczarkami, serem i keczupem. (Szczerze? On jest keczupoholikiem. Nie dodaje go tylko do pierogów. Mówi, że tam nie pasuje. 😄)

Filip, ako pravý Poliak odchovaný na zapiekanke, ju miluje. Hlavne tú klasickú – cibuľa, huby, syr a kečup. (Úprimne? On je kečupoholik. Nedáva ho len na pirohy. Vraj tam sa to nehodí. 😄)

A co do Veleslavy – wychowała się na czymś bardzo podobnym. Na Słowacji kromki chleba piekło się w piecu, a to, co się na nie kładło, zależało od wyobraźni lub „tego, co dał dom”.
Ale klasyka – cebula, pieczarki, ser – to połączenie, które pachnie dzieciństwem. Czasem nawet jak jajecznica z pieczarkami obficie posypana serem i zapieczona na pachnącej kromce chleba. Ach…

A čo sa týka Veleslavy – vyrastala na niečom veľmi podobnom. Na Slovensku sa zvyknú zapekať krajce chleba v rúre a čo na ne závisí od fantázie alebo tzv. „čo dom dal“.
No klasika – cibuľka, hríbiky, syr – to je kombinácia, ktorá vonia detstvom. Niekedy aj ako hubová praženica posypaná štedro syrom a zapečená na voňavom krajci chleba. Ach…

Zapiekanka to dla nas nie tylko posiłek. To mały rytuał, kawałek Polski na talerzu i kawałek domu w sercu.
I właśnie dlatego chcieliśmy przedstawić wam zapiekankę – w jej polskim pięknie i słowackich smakach.

Zapiekanka, to nie je pre nás len jedlo. Je to malý rituál, kúsok Poľska na tanieri a kúsok domova v srdci.
A práve preto sme zapiekanku chceli predstaviť aj vám – v jej poľskej kráse aj v slovenských chutiach.

No to smacznego!

Tak dobrú chuť!

Inne artykuły, które opłaci się zobaczyć:

Ďalšie články, ktoré stoja za pozretie:

Masz pytania odnośnie tego tematu?
Napisz do nas:

Máš otázky k tejto téme?
Napíš nám: